7 nowych cudów świata (które nie spodobały się UNESCO*)

Budowla skutecznie odstraszała niewielkie grupki średniowiecznych amatorów cudzej własności (czyhających choćby na podróżujących jedwabnym szlakiem), ale już z lepiej zorganizowanymi Mongołami czy Turkami nie radził sobie wcale, by w XVII wieku stracić jakiekolwiek militarne znaczenie.

Wąska dolina pośród skał i tylko jedna kręta droga dojazdowa do miasta – idealne miejsce dla tych, którzy nie przepadają za nieproszonymi gośćmi. Co to za miasto? To Petra, wykuta w skale stolica królestwa Nabatejczyków, znajdująca się w południowo-zachodniej części współczesnej Jordanii. Czerwone i brunatne skały, pustynia wokół i budynki, które – wydawałoby się – nie miały prawa powstać. Nie w takim miejscu, nie tak misterne, nie tak okazałe. A jednak.

Miejsce, w którym "wyrosła" późniejsza Petra, zamieszkiwane było już od neolitu. Z czasem zyskało na znaczeniu. Osiedlały się w nim coraz większe grupy ludzi, a rozkwitowi Petry sprzyjało położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych. Z czasem wreszcie Petra stała się jednym z najbardziej imponujących zabytków. I stąd absolutnie jej należne miejsce na liście siedmiu nowych cudów świata.

Chrystus Odkupiciel niezależnie od tego, czego życzyliby sobie różni przeciwnicy Kościoła, stał się najbardziej rozpoznawalnym symbolem Rio de Janeiro. 38-metrowa figura została zaprojektowana przez Paula Landowskiego – Francuza o polskich korzeniach. Pieniądze zbierano od 1921 roku, aż wreszcie, dziesięć lat później, pomnik Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro odsłonięto. Zresztą po raz pierwszy z trzech.

Kolejne odsłonięcie Chrystusa miało miejsce za Pawła VI, kiedy pomnik otrzymał nowy zestaw oświetlenia. Trzecie – i póki co ostatnie – miało miejsce 12 października 1981 roku. Magiczny guzik uruchamiający kolejny zestaw oświetlenia wcisnął Jan Paweł II. Co warte odnotowania, przed wizytą papieża Polaka Chrystusa umyto. Dzisiaj "Cristo Redentor" góruje nad całym Rio de Janeiro. I nad Chrystusem ze Świebodzina również, ale – jak mówią – to już temat na zupełnie inną opowieść.

Pierwotnie nazywało się Patallaqta i nie miało nic wspólnego ze współczesnymi miastami – mimo że jest po dziś dzień najlepiej zachowanym miastem i największą pamiątką świetności Inków. Zbudowane zostało w II połowie XV wieku, ale opuszczone niewiele później, już w 1537 roku. W Machu Picchu nie mieszkali zwykli ludzie. Było to miasto zarezerwowane wyłącznie dla największych – arystokratów, żołnierzy, kapłanów i opiekunów świątyń.

Machu Picchu pełniło funkcję najważniejszego centrum ceremonialnego. Jego położenie nadawało mu też znaczenie obronne. Samo zaś podzielone było na dwie części. Górną – świątynną, oraz dolną – mieszkalną. Wokół Machu Picchu, na zboczach znajdowały się pola uprawne, ze względu na stromiznę podzielone na tarasy o szerokości 2 do 4 metrów, do których woda docierała wykutym w kamieniu – i działającym w dalszym ciągu! – 749-metrowym kanałem.

Źródła ludu Itza mają znaczenie podwójne – to dwa święte zbiorniki, na których założono zabytkowe miasto Majów. To również dosłowne tłumaczenie znanej powszechnie nazwy Chichen Itza, kolejnego z nowych cudów świata. Chichen Itza wzniesione zostało w IV-VI w. naszej ery na terenie współczesnego Meksyku. Do jego budowy przyczynili się Majowie oraz Toltekowie, których dzieła w dalszym ciągu zachwycają rozmachem. To na terenie Chichen Itza znajduje się piramida Kukulkana, Świątynia Wojowników, grupa Tysiąca Kolumn czy… największe boisko do gry w ullamalitzli – wariant gry w piłkę u Majów.

Chichen Itza najprężniej rozwijało się w X-XI wieku, ale kolejne stulecia nie były już dla miasta tak łaskawe. W XV wieku natomiast miasto ostatecznie opuszczono. Wrócili do niego dopiero XX-wieczni archeolodzy, których zachwyciło bogactwo zachowanych zabytków.

Jedyny z nowych cudów świata, który znajduje się w Europie, to Koloseum – Amfiteatr Flawiuszów wznoszony w latach 70. I wieku naszej ery. Ma 188 metrów długości i 156 szerokości i znajduje się niemal w samym centrum Rzymu, przy drogach i parkingach, dając niesamowite wrażenie kontrastu – gdy dwuletnie samochody niemal ocierają się o liczący dwa tysiące lat zabytek.

Koloseum mogło pomieścić na widowni nawet 87 tysięcy osób. Miało nawet składany dach, który można było rozłożyć w razie deszczu czy nadmiernego słońca! I to działało… Koloseum służyło typowym rozrywkom dawnych czasów – walkom gladiatorów, polowaniom, mordowaniu chrześcijan i tym podobnym. Intensywnie eksploatowane, rzymskie Koloseum dwukrotnie zostało poważnie uszkodzone – za sprawą trzęsień ziemi z 445 i 1349 roku. Za to od lipca 2007 roku zabytek znajduje się na liście nowych cudów świata.

Indyjska świątynia miłości. Tadż Mahal, czyli najwspanialsza budowla, która nie powstałaby, gdyby nie pękające z rozpaczy serce. Szahdżahan, władca z dynastii Wielkich Mogołów, zbudował je ku czci Mumtaz Mahal, zmarłej w wieku 38 lat żony. Mumtaz Mahal zmarła podczas porodu – czternastego.

Sam Tadż Mahal oddalony o 200 kilometrów od Delhi prezentuje się imponująco. To wielki i bogato zdobiony kompleks świątynny, ze zwieńczonym ogromną kopułą budynkiem głównym, czterema minaretami i prowadzącymi doń alejami. Wokół kompleksu znajduje się ogród perski, będący odzwierciedleniem tego, jak muzułmanie wyobrażają sobie raj. Zbudowany w 22 lata Tadż Mahal przetrwał od połowy XVII wieku w doskonałym stanie. Na skutek jednej z powodzi ucierpiały tylko najdalsze części pałacowych ogrodów.

* – Co w liście nowych siedmiu cudów świata nie spodobało się UNESCO? Najbardziej to, że za jej przygotowanie wzięła się inna, na swój sposób konkurencyjna organizacja – szwajcarska New Open World Corporation. Oddano ponad 90 milionów głosów, a poszczególne kraje z zupełnie zrozumiałych względów nakłaniały do oddawania głosów na swoich kandydatów – co również było nie w smak UNESCO.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5